RTI એક્ટ મુજબ તમને ક્યાં પ્રકાર ની “માહિતી” મળવાપાત્ર છે?

Hits: 329

આરટીઆઈ એક્ટની જોગવાઈ મુજબ, સરકાર દ્વારા ભંડોળ પૂરું પાડતી સરકાર / કોઈપણ સંસ્થાને આ અધિનિયમ હેઠળ માહિતી પ્રદાન કરવા માટે બાંધવામાં આવે છે. વિભાગ 2 (એફ) શબ્દ માહિતીને વ્યાખ્યાયિત કરે છે. અન્ય શબ્દોમાં તે કહે છે કે માહિતીનો અર્થ શું છે? જે નીચે આપેલ છે

“માહિતી” નો અર્થ કોઈપણ સ્વરૂપમાંની કોઈપણ સામગ્રી, જેમાં રેકોર્ડ્સ, દસ્તાવેજો, મેમોઝ, ઇ-મેલ્સ, મંતવ્યો, સલાહ, પ્રેસ રીલીઝ, પરિપત્રો, ઓર્ડર્સ, લોગબુક, કરારો, અહેવાલો, કાગળો, નમૂનાઓ, નમૂનાઓ, કોઈપણ સામગ્રી કોઈપણ ઇલેક્ટ્રોનિકમાં રાખવામાં આવે છે. ફોર્મ અને કોઈપણ ખાનગી સંસ્થાને લગતી માહિતી કે જે જાહેર સત્તા દ્વારા કોઈપણ અન્ય કાયદા હેઠળ અમલમાં હોઈ શકે છે;

બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો, કાલ્પનિક ક્વોરીઝ / પ્રશ્ન શોધતા કારણ / પ્રશ્ન કેમ છે તેની સાથે સ્ટેટ્રીંગ, માહિતીની સ્પષ્ટતા હેઠળ આવતા નથી.

---

---

કલમ 2 (એફ):

માહિતી અધિકાર અધિનિયમ, 2005 માં કલમ 2 (એફ): “માહિતીનો અધિકાર” નો અર્થ એ છે કે આ કાયદા હેઠળ સુલભ માહિતીનો અધિકાર જે કોઈપણ જાહેર અધિકારીઓ દ્વારા અથવા તેના નિયંત્રણ હેઠળ રાખવામાં આવે છે અને તેમાં અધિકારનો સમાવેશ થાય છે—
(i) કાર્ય, દસ્તાવેજો, રેકોર્ડ્સનું નિરીક્ષણ;
(ii) નોંધો લેવી, દસ્તાવેજો અથવા રેકોર્ડની અર્ક અથવા પ્રમાણિત નકલો;
(iii) સામગ્રીના પ્રમાણિત નમૂનાઓ લેતા;
(iv) ડિસ્કેટ, ફ્લોપી, ટેપ, વિડિઓ કેસેટ્સના સ્વરૂપમાં અથવા કોઈપણ અન્ય ઇલેક્ટ્રોનિક મોડમાં અથવા એવી માહિતી કમ્પ્યુટર અથવા અન્ય કોઈપણ ઉપકરણમાં સંગ્રહિત હોય તેવા પ્રિન્ટઆઉટ દ્વારા, માહિતી પ્રાપ્ત કરવી.

ઉદાહરણ:

આપણે એક ઉદાહરણ જોઈએ કે, તમે કોઈપણ સરકારી ભરતી સાથે તમારી પસંદગી ન કરવાના કારણને જાણવા માંગો છો, તો તમે નીચેનો સવાલ પૂછી શકો છો.
ખાસ ભરતી સાથે સંબંધિત પ્રક્રિયા શું છે?
આ ભરતી માટે સૌથી ઓછું કટ શું છે?
મારો રોલ નંબર આટલો અનસ છે, કૃપા કરીને મારા ગુણ પૂરા પાડો.

પરંતુ તમે પૂછી શકતા નથી કે મને કેમ પસંદ નથી કરાયો? કારણો કલમ 2 (એફ) ના અર્થમાં આ સવાલ નો જવાબ માહિતી નથી.

(નોંધ: ઉદાહરણ ફક્ત માર્ગદર્શન માટે આપવામાં આવે છે)

ટૂંકમાં આરટીઆઈ અરજી ફક્ત આરટીઆઈ એક્ટની કલમ 8 / 9 / 7(9) હેઠળ નકારી શકાય છે પરંતુ તમે જે પૂછ્યું છે તે, માહિતી ની વ્યાખ્યામાં આવતું નથી, તો જાહેર માહિતી અધિકારી જવાબ આપવા માટે બંધાયેલ નથી. જાહેર અધિકાર જવાબ આપવા માટે ત્યારે જ બંધાયેલ છે કે જો તમે જે પૂછ્યું છે તે વિગતો “માહિતી” ની વ્યાખ્યા માં આવતી હોય.

મુંબઈ હાઇકોર્ટ નો ચુકાદો:

ગોવા ખાતેની મુંબઈ હાઇકોર્ટનો માહિતીનો અધિકાર અધિનિયમ, ૨૦૦૫ હેઠળ માહિતીને લગતી બાબતમાં ડો.સેલ્સા પીન્ટો વિરુદ્ધ ગોવા રાજ્ય માહિતી આયોગના કિસ્સામાં ૨૦૦૭ની રીટ પીટીશન નં.૪૧૯ પરનો તા.૩/૪/૨૦૦૮નો નિર્ણય. જજમેન્ટ ડાઉનલોડ કરવા અહીં ક્લિક કરો.

આ નિર્ણય આવ્યા બાદ ભારત સરકાર ના કર્મચારી વર્ગ, જાહેર ફરિયાદો અને પેંશન મંત્રાલય, કર્મચારી અને તાલીમ વિભાગ દ્વારા ક્રમાંક: 1/7/2009/આઈઆર નો તારીખ 1/7/2009 ના રોજ કચેરી યાદી બહાર પાડવામાં આવેલ, જેમાં પણ એ ઉલ્લેખ કરવા માં આવેલ હતો કે જયારે કોઈ પણ માહિતી મેળવવવા ના પ્રશ્ન માં “શા માટે” શબ્દ નો પ્રયોગ કરવા માં આવ્યો હોય તો તેને આર.ટી.આઈ.એક્ટ ની કલમ 2(એફ) મુજબ જવાબ આપવો જરૂરી નથી. અહીં આ પત્ર ની નકલ મૂકી છે.

---

---